ΧΟΥΝΤΑ KAI ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Του Μάρκου Χαρίτου
Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης της Metron Analysis που δημοσίευσε η Ελευθεροτυπία έφεραν στο φως το δεδομένο ότι ένα 30% των Ελλήνων πιστεύουν ότι η οικονομία επί Χούντας (1967-1974) πήγαινε καλύτερα.
Η πτώση του βιοτικού επιπέδου των τελευταίων ετών σίγουρα θα αναζητούσε κάποια μορφή παραμυθίας για να αντισταθμίσει το κενό που αφήνει η σημερινή πικρή γεύση της πραγματικότητας, ας δούμε όμως κάποια στοιχεία που αφορούν το πρόσφατο παρελθόν και ας προχωρήσουμε στην εκτίμηση του παρελθόντος διαθέτοντας μία πιο συνολική εικόνα.
Η διάσκεψη του Bretton Woods και τα χρυσά μεταπολεμικά χρόνια.
Στην Ελληνική Wikepedia βρίσκουμε την εξής σύντομη περιγραφή: «Το Σύστημα σταθερών ισοτιμιών του Μπρέττον Γουντς ήταν ένα σύστημα το οποίο προσδιόριζε σταθερές ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων των χωρών που συμμετείχαν σε αυτό. Ονομάσθηκε έτσι από την ομώνυμη Νομισματική και Χρηματοοικονομική Διάσκεψη στο Μπρέττον Γουντς (αγγλ:Bretton Woods) στο Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ η οποία έγινε το από την 1 έως τις 22 Ιουλίου του 1944 και στην οποία συμμετείχαν οι 44 συμμαχικές δυνάμεις …… από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Σύστημα σταθερών ισοτιμιών του Μπρέττον Γουντς ίσχυσε έως και το 1971».
Σύμφωνα με αυτό το σύστημα που τέθηκε σε ισχύ από το 1945 όλα τα συμμετέχοντα νομίσματα δεσμεύονταν σε μία σταθερή ισοτιμία ως προς το δολάριο και αυτό με την σειρά του ήταν μετατρέψιμο στην τιμή των 35$ ανά ουγγιά σε χρυσό. Μία σειρά θεσμοί όπως το Διεθνές Νομισματικό Μουσείο (ΔΝΤ/IMF) αποτελούν κληρονομιά αυτής της συμφωνίας των συμμαχικών χωρών που ένα χρόνο μετά θα κέρδιζαν το Β΄ Παγκ. Πόλεμο.
Όταν το 1971 οι ΗΠΑ μονομερώς κατάργησαν την μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό το όλο σύστημα οδηγήθηκε στο τέλος του και έτσι μπήκαμε στην εποχή των κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών, οι ρίζες της σημερινής παγκόσμιας οικονομικής κρίσης βρίσκονται ακριβώς σ’ αυτή την περίοδο.
Ακολούθησαν μία σειρά από πετρελαϊκές κρίσεις με πρώτη την κρίση του 1973 και κατόπιν του 1979 που αύξησαν την τιμή του μαύρου χρυσού. Η μεταπολεμική ευφορία τελείωσε και ο δυτικός κόσμος βαθμιαία κινήθηκε προς στην απορρύθμιση της οικονομίας (deregulation), σε αντίθεση με το Κεϋνσιανό οικονομικό παράδειγμα του υιοθετούσε τον κρατικό παρεμβατισμό για να διασφαλισθεί η ανάπτυξη και η άμβλυνση των εισοδηματικών διαφορών.
Με την άνοδο (1980) της Thatcher στην Βρετανία και του Reagan στις ΗΠΑ (1981) ο μονεταρισμός έγινε το κυρίαρχο οικονομικό παράδειγμα – τουλάχιστον στην θεωρία – που ισχύει μέχρι σήμερα, αν και μετά την οικονομική κρίση του 2008 φαίνεται να βρίσκει τα όρια του.
Τι σχέση έχουν όλα αυτά με την Χούντα;
Η περίοδος της επταετίας 1967-1974 αντιστοιχεί ακριβώς στην τελευταία φάση της ραγδαίας μεταπολεμικής οικονομικής ανάπτυξης, η ελληνική οικονομία σε όλη την διάρκεια της δεκαετίας του 1960 είτε με δημοκρατία είτε με χούντα, παρουσίαζε ιλιγγιώδεις ρυθμούς ανάπτυξης, με την ονομαστική τιμή του πετρελαίου κάτω από τα 4$ το βαρέλι και την ισοτιμία της δραχμής με το δολάριο σταθερή από το 1953 έως το 1974 στις 30 δραχμές. Όταν εμφανίσθηκαν οι συνέπειες των νέων δεδομένων η οικονομία των τελευταίων δύο ετών της χούντας τις αποτύπωσε αμέσως: ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού, από ποσοστά κάτω του 3% μέχρι το 1971, σε 4,3% το 1972, 15,5% το 1973 και 26,8% το 1974, μετά τις υψηλές αναπτυξιακές επιδόσεις της περιόδου 1960-1973, που έφθασαν να ξεπερνούν ακόμη και το 11% ετησίως για τις χρονιές 1963 και 1969 εμφανίσθηκε το 1974 αρνητικός ρυθμός ανάπτυξης -6,4%.
Τα δεδομένα προσφέρονται μόνον για όσους θέλουν να εξαπατήσουν ή να αυτοεξαπατηθούν, η μοίρα μίας αναπτυσσόμενης χώρας δεν μπορεί εύκολα να ξεφύγει από το γενικότερο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον.
Η συνεισφορά της Χούντας στην Ελληνική οικονομία πρέπει να αναζητηθεί αλλού, η προδοσία της Κύπρου και η απώλεια του 40% της Κύπρου δημιούργησε αυξημένες ανάγκες αμυντικών δαπανών, έτσι σε εποχές που όλες οι υπόλοιπες χώρες του ΝΑΤΟ μείωναν τις πολεμικές τους δαπάνες σαν ποσοστό ΑΕΠ η Ελλάδα αναγκάζεται από να τις αυξήσει σχεδόν κατά 50%, από το ποσοστά περίπου 4,5% μέχρι το 1974 σε ποσοστά άνω του 6,5% μετά το 1975, με αποτέλεσμα η νέα κρίση του 1979 να την βρει αποκαμωμένη οικονομικά.
Όλα αυτά τα χρόνια μετά το 1974, πέρα από τον κίνδυνο της συνεχούς έντασης με την Τουρκία τα ποσά που έχουν δαπανηθεί, πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα αμυντικών δαπανών, αν είχαν χρησιμοποιηθεί για παραγωγικούς σκοπούς η εικόνα της Ελληνικής οικονομίας θα ήταν διαφορετική.
charitosm.wordpress.com
charitosm Μάρκος Χαρίτος 